Diëtist Charlotte van Burk over Samen Beslissen: ‘De meerwaarde is dat je de patiënt nog serieuzer neemt’

Samen met zes andere collega’s van het team oncologie van de afdeling Diëtetiek in het Universitair Medisch Centrum Utrecht nam diëtist Charlotte van Burk in juni deel aan een training in Samen Beslissen van Haske van Veenendaal. Een eerste ervaring met Samen Beslissen die ze als positief ervaarde.

“We hadden een dag training en moesten vooraf een gesprek met een patiënt opnemen”, vertelt Van Burk. Tijdens de training werden fragmenten van het gesprek met collega’s beluisterd. Ook moesten de cursisten vragen voorbereiden en voerde een acteur rollenspellen uit. “Ik vond het leuk dat we benaderd zijn om met Samen Beslissen kennis te maken. Ik stond er open in en had eigenlijk geen idee wat het was, maar gaandeweg merkte ik dat het een manier is om verder aan je gesprekstechnieken te werken. Ik heb nu zo’n drie jaar werkervaring, en heb via mijn opleiding vooral gewerkt met motivational interviewing. Met de Samen Beslissen-methode ga je daarin weer wat verder. En je kunt de technieken naast elkaar te gebruiken.”

De diëtist werkte al wel volgens het principe van samen beslissen, maar sinds de cursus probeert ze er nog meer rekening mee te houden in de gesprek ken die ze met patiënten voert. “Je moet er wel bewust mee aan de slag, om het toe te passen bij elk beslismoment. Dat gaat natuurlijk nog niet altijd perfect. Dat kwam ook naar voren in de cursus. De uitleg van Samen Beslissen werd vergeleken met het varen van een schip op een gladde zee. Dat is de theorie, maar in de praktijk is de zee natuurlijk niet altijd glad en doemt er wel eens een storm op. Je bent je bewust van het Samen Beslissen, maar in de praktijk zal het gesprek niet altijd precies stap voor stap volgens het model plaatsvinden, want die stappen lopen inde praktijk vaak door elkaar.”

Van Burk ziet als meerwaarde van Samen Beslissen dat de patiënt nog serieuzer genomen wordt. “Beslissingen over patiënten zijn redelijk medisch gestuurd of verlopen via een protocol”, licht ze toe. “Kies je een medische drinkvoeding of parenterale voeding? Een eyeopener was dat je dat in sommige gevallen helemaal niet hoeft te kiezen voor de behandeling van voorkeur. Soms is de beste optie voor een patiënt om iets niet te doen. En dat vond ik ook het moeilijkste punt, want je denk niet gelijk aan niets doen, dus dat is best lastig. Maar als alle opeenvolgende beslissingen met een patiënt op een juiste manier zijn genomen, als alle voor en nadelen zijn benoemd, en jij en de patiënt vinden de uiteindelijke keuze allebei oké, dan is het goed. En kun je er als diëtist ook makkelijker mee omgaan. Natuurlijk kunnen patiënten ook altijd nog weer van gedachten veranderen, dan kun je alsnog samen een andere weg kiezen.”

Van Burk erkent dat niets doen in de praktijk niet vaak voorkomt, maar door met Samen Beslissen te werken, ervaart ze wel een beter gesprek te kunnen voeren. “In het begin kost dat wat meer tijd – dat is een minpuntje – maar als je je de techniek eigen maakt, levert die wel wat op. Ik denk dat diëtisten in alle zorglijnen er baat bij kunnen hebben, omdat er bij ons veel beslismomenten zijn. En net als bij ons in de groep, zal voor iedere zorgverlener zijn eigen eyeopeners ervaren.”

Beslissen in de zorg gebeurt op dit moment nog te weinig ‘samen’. Om daar verandering in te brengen, loopt vanaf 6 september de nationale campagne Samen Beslissen. De campagne loopt zestien maanden en is de grootste campagne over Samen Beslissen ooit, gelanceerd vanuit patiëntenorganisaties en brancheorganisaties uit de medisch-specialistische zorg, de huisartsenzorg, de paramedische zorg en de wijkverpleging. Op de website www.begineengoedgesprek.nl vinden patiënten en zorgverleners meer informatie, tips en hulpmiddelen. De campagne is een initiatief van het programma Uitkomstgerichte Zorg. Dit programma zet zich binnen de medisch-specialistische zorg in voor meer inzicht in zorguitkomsten en voor meer samen beslissen.