De Gezonde Generatie pleit voor meer leefstijlpreventie door de overheid

Op 8 december 2022 vindt in de Tweede Kamer het Commissiedebat Leefstijlpreventie plaats. De Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie pleit voor meer overheidsmaatregelen om een gezonde leefstijl te stimuleren.

“Ongezonde voeding is, na roken, de belangrijkste vermijdbare oorzaak van sterfte en verloren gezonde levensjaren”, schrijft de Alliantie in haar brief aan de Kamerleden. “Jaarlijks betreuren wij 13.000 dodelijke slachtoffers als gevolg van ongezonde voeding. Ongezonde voeding verhoogt het risico op (chronische) ziektes, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, nieraandoeningen en spijsverteringsziekten. Ons huidig voedselpatroon wordt daarom wel eens een sluipmoordenaar genoemd.”

De brief verwijst naar Artikel 22 van de Grondwet. Die stelt namelijk dat de overheid maatregelen moet nemen ter bevordering van de volksgezondheid. “Het ongezonde voedselaanbod, de ongezonde trends in ons consumptiepatroon en het groeiende risico op (chronische) ziekten vormen een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid. De overheid moet dat erkennen en verantwoordelijkheid nemen door wet- en regelgeving in te voeren voor het te laat is.”

Daarom stelt de Alliantie de Kamerleden 5 maatregelen voor:

“Het kabinet wil de BTW op groente en fruit naar 0% terug brengen, maar gaat eerst onderzoeken welke producten precies vallen onder groente en fruit. Wij pleiten voor een tussenstap: haal de BTW weg van alle onbewerkte groente en fruit op basis van de indeling van de Schijf van Vijf.”

“Wij willen een snelle invoering van een ‘slimme suikertaks’: een trapsgewijze belasting op suikerhoudende dranken. Fabrikanten worden meer belast naarmate zij meer suiker in hun frisdranken stoppen. Andere landen bewijzen dat het werkt! Frisdrankproducenten voegden minder suiker toe in de helft van alle frisdranken. Vooral jongeren – grootverbruikers van gesuikerde drankjes – hebben hier baat bij.”

“In de Nationale Aanpak Productverbetering (NAPV) zijn vier basisvoorwaarden niet opgenomen: (1) een ambitieuze hoofddoelstelling op de inname van zout, suiker en verzadigd vet, (2) ambitieuze jaarlijkse reductiedoelen op minder zout, suiker en verzadigd vet, (3) jaarlijkse onafhankelijke monitoring en (4) bindende afspraken voor voedingsmiddelenbedrijven. Dit zorgt voor afkalvend vertrouwen in het nieuwe systeem.” De Alliantie pleit daarom voor bindende afspraken met de voedingsindustrie.

“Juist in omgevingen waar veel kinderen komen, zoals scholen, is een gezond voedingsaanbod belangrijk. Ook in supermarkten, waar 70% van ons eten vandaan komt, voert bij de verkoop, de promotie voor en het assortiment aan ongezonde voeding de boventoon.” Daarom vraagt de Alliantie de Kamerleden om betere afspraken met supermarkten en gezonde schoolontbijten en –lunches.

“De marketing van voedingsmiddelen speelt een cruciale rol in de aankoop en consumptie van voedsel; maar liefst 97% van de voedselmarketing gericht op kinderen promoot de verkoop van ongezond voedsel. Omdat reclame via social media in principe gericht is op kinderen ouder dan 13 jaar die een account mogen aanmaken valt dit buiten de huidige Reclamecode en worden kinderen via deze kanalen nog veelvuldig blootgesteld aan ongezonde voedselmarketing.” De Alliantie pleit daarom voor een wetsvoorstel tegen kindermarketing.

De Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie wordt gevormd door Nierstichting, Maag Lever Darm Stichting, Hartstichting, Diabetes Fonds in samenwerking met UNICEF, JOGG en de Gemeente Amsterdam en zet zich in voor een gezonde voedselomgeving in het kader van Gezonde Generatie, een landelijk programma van 24 gezondheidsfondsen die ervoor willen zorgen dat de Nederlandse jeugd de gezondste is in 2040.